Pedagog Szkolny
Dziecko chce być dobre.
Jeśli nie umie - naucz.
Jeśli nie wie - wytłumacz.
Jeśli nie może - pomóż.
Janusz Korczak
Pedagog Szkolny - mgr Jolanta Morawska
Zaprasza serdecznie:
poniedziałek i czwartek 8.45- 10.45
Zachęcam rodziców do lektury poniższych artykułów edukacyjnych:
1. Jak wyciszyć dziecko?
Obserwuj
Żłobki, przedszkola, ale i dom to miejsca: gdzie dzieci edukują się, rozwijają swoją kreatywność, poznają siebie, ale i mają styczność z innymi osobami, często dla nich początkowo obcymi. To miejsca, w których ciągle coś się dzieje, które dostarczają dzieciom różnych bodźców. To wszystko powoduje, że w dzieciach kumuluje się nadmiar różnych emocji, które gdzieś muszą znaleźć ujście. Niestety często reakcja, związana z nadmiarem tych emocji i bodźców, jest negatywna, związana z płaczem, krzykiem, nadaktywnością, bądź odwrotnie, zmęczeniem. Co wtedy zrobić? Jak sobie poradzić z przebodźcowaniem dziecka?
Czym jest przebodźcowanie?
Każdy z nas codziennie jest bardzo aktywny. Nadmiar obowiązków, zabieganie, mnóstwo otaczających nas przedmiotów, często interaktywnych, natłok wiadomości, dodatkowo dostymulowywanie telewizorem, komputerem, tabletem, telefonem, czy radiem, zaburzenia w rutynie dnia, powodują, że nas mózg jest bardzo aktywny. Musi przetwarzać mnóstwo informacji, którymi jest bombardowany. To z kolei wpływa na nasz układ nerwowy, który cały czas pracuje na wysokich obrotach. Intensywny dzień ma często niestety swoje negatywne konsekwencje. Zbyt duża ilość różnego rodzaju bodźców takich jak: światło, hałas, dyskomfort cieplny, natłok informacji, powoduje, że nie jesteśmy w stanie przyjmować i analizować więcej informacji. Stajemy się rozdrażnieni, nie możemy skupić się na tym, co robimy. Oczywiście to, ile bodźców jest w stanie przyswoić nasz układ nerwowy, jest sprawą indywidualną.
Nie tylko my – dorośli – aktywnie spędzamy dzień. Dzieci od momentu pobudki rozpoczynają swój bardzo intensywny dzień, który jest przepełniony nie tylko zabawą, ale i poznawaniem otaczającego świata, doświadczaniem go, zapoznawaniem się z zobowiązującymi regułami, doskonaleniem swoich różnych umiejętności, itp. Dziecko, które uczy się dopiero wszystkiego, cały czas musi analizować, przetwarzać i przyswajać informacje, które do niego docierają. Podkreślić tutaj należy, że dziecko, którego układ nerwowy jest podatny na zmęczenie, szybciej męczy się niż w przypadku osoby dorosłej, a tym samym szybciej ulega nadmiarowi bodźców. To, podobnie jak u osób dorosłych, wiąże się z konsekwencjami. Dziecko ten natłok bodźców też odreagowuje. Niestety pod względem emocjonalnym dzieci zwłaszcza najmłodsze nie są ustabilizowane. Często nie radzą sobie z emocjami, co uzewnętrznia się płaczem, rozdrażnieniem, krzykiem, itp.
Jak rozpoznać przebodźcowane dziecko?
Przebodźcowane dziecko często jest nadmiernie pobudzone, niespokojne i impulsywne. Objawy mogą obejmować trudności z koncentracją, drażliwość, płaczliwość, a także problemy z zasypianiem i spokojnym snem. Przebodźcowanie wynika z nadmiaru bodźców sensorycznych, takich jak hałas, światło czy tłum.
Pomocne mogą być techniki wyciszania, np. stworzenie cichej przestrzeni, użycie kocyka obciążeniowego lub zabaw sensorycznych.
Woreczki sensoryczne
Woreczki sensoryczne o różnej fakturze wpływają korzystnie na układ nerwowy dzieci
Dzieci przebodźcowane bardzo często:- są płaczliwe, rozdrażnione, marudne,
- są niespokojne,
- reagują często krzykiem, atakami złości,
- ciężko jest im się uspokoić, nawet przy wsparciu drugiej osoby,
- nie potrafią skoncentrować się na czymkolwiek,
- przebodźcowanie widoczne jest także podczas snu. Takim dzieciom trudność sprawia zaśnięcie, a sam sen jest bardzo niespokojny, powiązany z wybudzaniem się,
Jak wyciszyć dziecko nerwowe?
Oto skuteczne techniki wyciszania dziecka:
Stworzenie cichej przestrzeni – kącik wyciszenia z poduszkami lub namiotem.
Masaż relaksacyjny – delikatne wałkowanie i dociskanie ciała.
Zabawy sensoryczne – użycie woreczków sensorycznych lub tub relaksacyjnych.
Otulanie kocem obciążeniowym – poprawia poczucie bezpieczeństwa.
Ćwiczenia oddechowe – nauka spokojnego oddychania z rodzicem.
Te techniki pomagają zredukować przebodźcowanie i zapewnić dziecku komfort w trudnych chwilach.
Dlaczego wyciszanie dziecka jest to ważne w rozwoju?
Dzieci przestymulowane często nie radzą sobie ze swoimi emocjami, potrzebują wsparcia, aby dojść do równowagi, do swojej kondycji. Dlaczego jest to ważne? Zrelaksowane dziecko, będzie potrafiło regulować swoje emocje. Będzie potrafiło radzić sobie ze swoim pobudzeniem czy złością. Takie wyciszenie ma także wpływa na umiejętność koncentrowania się nie tylko na kolejnych zadaniach, które są przed dzieckiem stawiane, ale i na tym, co się do niego mówi.
W jaki sposób można wyeliminować bodźce wpływające negatywnie na dziecko?
W przypadku, gdy zauważymy, że dziecko jest przestymulowane, przebodźcowane warto w pierwszej kolejności zminimalizować nadmiar bodźców. Warto tutaj wyłączyć telewizor, różnego rodzaju monitory, usunąć z pola widzenia interaktywne zabawki. Warto także zakończyć zabawę, w której w danym momencie dzieci wykazywały aktywność. Doskonale sprawdza się tutaj zmienienie otoczenia, czyli przejście do innego pomieszczenia, najlepiej takiego, gdzie panuje półcień, jest cicho. Jeśli nie mamy takiej możliwości, warto w danym pomieszczeniu mieć stworzony kącik do wyciszania.
Domek do zabawy i wyciszenia się - Trigonos
Domek – drewniane klocki konstrukcyjne Maxi Trigonos świetnie sprawdzi się w roli kącika wyciszenia się dzieci.
Duży domek z tablicą do rysowania
Duży domek z tablicą do rysowania to świetne miejsce do odcięcia się od bodźców zewnętrznych
Część dzieci uwielbia w takich momentach otulić się kocykiem, przytulić misia, położyć się na miękkich poduszkach. W wyciszeniu dzieci doskonale sprawdzają się także różnego rodzaju sensoryczne klepsydry, w które dziecko jest w stanie wpatrywać się przez dłuższą chwile, czy świetlne pomoce, chociażby latarka, w której światło rzucane na ścianie, dziecko chętnie się wpatruje. Także różnego rodzaju gniotki, układanki, sensoryczne zabawki o różnej fakturze wpływają korzystnie na układ nerwowy dzieci. Dla niektórych dzieci w takich sytuacjach zbawienny będzie ruch skupiony na dźwiganiu, przepychaniu, turlaniu, ugniataniu ciała i masażu. Nie bójmy się sięgnąć po tę formę wyciszenia.
Przebodźcowanie - w jaki sposób wyeliminować bodźce wpływające negatywnie na dziecko?
Każde dziecko czasem potrzebuje zregenerować się, odpocząć od nadmiaru bodźców, którymi jest bombardowane w ciągu dnia. Odczuwa potrzebę odcięcia się od tego, co go otacza. Doskonałym sposobem na wyciszenie dziecka jest zmiana otoczenia na takie, które będzie ciche, w którym nie będzie nadmiaru bodźców.
Niestety nie zawsze mamy możliwość wygospodarować takie pomieszczenie czy to w domu, czy żłobku, przedszkolu. Tutaj doskonale sprawdzą się domki, namioty, które oprócz zalet edukacyjnych (w zależności od wyposażenia), sprzyjają wyciszeniu. Taki domek, namiot zaopatrzony dodatkowo w miękkie poduszki, pluszaki, gniotki, itp., w którym panuje półcień, w którym są wyeliminowane zbędne bodźce dźwiękowe, sprzyja wyciszeniu. Taki kącik staje się miejscem odpoczynku, chwilą wytchnienia i regeneracji sił w czasie intensywnego dnia. W końcu może to być azyl, rodzaj „kącika adaptacyjnego” dla dzieci, które potrzebują czasu na przystosowanie się do nowego otoczenia. Aby kącik wyciszenia był jeszcze bardziej efektywny, warto wyposażyć go dodatkowo w przedmioty, które sprzyjają odreagowaniu i uspokojeniu. Oczywiście to, co wpływa na dziecko i na jego relaksowanie się zależy od indywidualnych predyspozycji danego dziecka, dlatego w zanadrzu warto mieć przygotowane różne elementy, które w zależności od dziecka, wkładamy do takiego kącika.
Domek interaktywny KuWiH – Kącik wyciszenia i edukacyjnej zabawy z gwiaździstym niebem to miejsce dedykowane odpoczynkowi, wyciszeniu się i wpatrywaniu w gwiazdy.
W bazie takich pomocy relaksacyjnych znaleźć mogą się:
🧡 różnego rodzaju gniotki, gluty czy squishi do ściskania,
🧡 popity,
🧡 miękkie poduszki, worki sakko (jeśli wielkość domku nam na to pozwala),
🧡 kocyki,
🧡 piłeczki do masażu, czy z różnymi wypustkami,
🧡 woreczki o różnej fakturze i wypełnieniu,
🧡 sensoryczne klepsydry, gdzie wolno przelewa się kolorowa woda,
🧡 papier (doskonale sprawdzi się tu gazeta) do targania,
🧡 podświetlane sztalugi do rysowania,🧡 tuby sensoryczne,
🧡 zdrapki, wodne malowanki,
🧡 przeplatanki, itp.
2. Jak rozwijać zdolności społeczne u dzieci w wieku szkolnym?
Zdolności społeczne są kluczowe dla sukcesu uczniów zarówno w szkole, jak i w życiu społecznym. Wiek szkolny to czas intensywnego rozwoju społecznego, dlatego ważne jest, aby rodzice i pedagodzy wspierali dzieci w rozwijaniu tych umiejętności. Oto kilka skutecznych sposobów:
Nauka empatii
Pomóż dziecku zrozumieć perspektywę innych osób poprzez zadawanie pytań, np. „Jak myślisz, jak czuje się Twoja koleżanka?” Nauka empatii uczy dzieci współczucia i zrozumienia dla innych.
Ćwiczenia komunikacyjne
Zachęcaj dziecko do rozmów z rówieśnikami i dorosłymi. Ćwiczenia komunikacyjne, takie jak udzielanie informacji, zadawanie pytań i słuchanie uważanie, pomagają w budowaniu pewności siebie i umiejętności porozumiewania się.
Wspólne rozwiązywanie problemów
Zachęcaj dziecko do wspólnego rozwiązywania konfliktów z kolegami. Pomóż im zidentyfikować problem, znaleźć różne sposoby jego rozwiązania i wybrać najlepszą opcję.
Rozwijanie umiejętności przywództwa
Daj dziecku możliwość przyjęcia odpowiedzialności i przywództwa w grupowych zadaniach. To może być np. przewodniczenie zespołowi w projekcie szkolnym lub organizowanie wspólnych działań po lekcjach.
Modelowanie zachowań społecznych
Bądź dobrym wzorem dla swojego dziecka. Pokazuj, jak być uprzejmym, empatycznym i konstruktywnym w relacjach z innymi ludźmi.
Zachęcanie do współpracy
Podkreślaj znaczenie współpracy i pracy zespołowej. Dzieci uczą się wielu cennych umiejętności, gdy pracują razem nad wspólnymi celami. Rozwijanie zdolności społecznych u dzieci wymaga czasu i cierpliwości, ale efektywna nauka tych umiejętności przynosi liczne korzyści zarówno w szkole, jak i poza nią. Poprzez konsekwentne wspieranie dzieci w rozwijaniu empatii, komunikacji i współpracy, możemy pomóc im osiągnąć sukcesy nie tylko w nauce, ale i również w życiu.
oraz: